Odpracowanie długów czynszowych

Działania organów powinny zmierzać w kierunku stworzenia dłużnikom czynszowym możliwości skorzystania z rozwiązań w różnych formach prawnych, dających szansę na dobrowolne (bez udziału organów sądowych i egzekucyjnych) zmniejszenie tego zadłużenia. Wybór formy rozliczenia i restrukturyzacji zadłużenia czynszowego powinien być dokonywany przez samych dłużników. W związku z tym, podczas zajęć proponujemy Państwu przeprowadzenie analizy i wskazanie form oddłużenia możliwych do przeprowadzenia bez procesu sądowego i egzekucji przymusowej. Na szkoleniu przeanalizujemy procedury przygotowania zasad odpracowania zaległości czynszowych celem złagodzenia ryzyka związanego z realizacją obowiązków wynikających z ustaw podatkowych. Przeanalizujemy postanowienia umowy określającej zasady odpracowania zaległości pod katem jej skuteczności. Przedstawimy, jak należycie stosować przepisy z praktycznymi wskazówkami i jak realizować ustawowe obowiązki prawne.

• Przedstawienie pracownikom urzędów gmin, zarządcom i administratorom komunalnych budynków mieszkalnych możliwości zmniejszenia zadłużenia czynszowego poprzez stworzenie dłużnikom możliwości odpracowania oraz restrukturyzacji zaległości, na podstawie wybranych przepisów prawa w szczególności prawa cywilnego i podatkowego.
• Przekazanie informacji o zasadach przygotowania i przeprowadzenia programu odpracowania przez dłużników czynszowych w celu samodzielnego przygotowania programu.
• Przedstawienie problematyki restrukturyzacji zadłużenia czynszowego, jako pomocy dłużnikom w spłacie istniejącego zadłużenia czynszowego w celu doporowadzenia do terminowego wnoszenia opłat za najmowane lokale.
• Omówienie i wskazanie najczęściej popełnianych błędów i nieprawidłowości pojawiających się na etapie przygotowania uchwał rady gminy w sprawie restrukturyzacji zadłużenia oraz zarządzeń określających zasady odpracowania zaległości czynszowych, które mogą być utrudnieniem w ich realizacji.
• Możliwość uzyskania odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania i wątpliwości oraz ich wspólna analiza.

1. Podstawy prawne najmu.
a. Najem według ustawy – Kodeks Cywilny art.659 Kc.
b. Zasady i forma świadczenia najemcy wobec wynajmującego art.659 §2 Kc. 
c. Czy czynsz musi być wyrażony w pieniądzu czy są inne możliwości?
d. Najem według ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy – wskazanie różnic między ustawą o przepisami Kodeksu cywilnego.
e. Formy zapłaty/rozliczenia czynszu najmu – czy można je zmieniać? – analiza treści i projekt zapisów w umowie
f. Struktura długu.
g. Skutki prawne posiadania zaległości czynszowych czynszu lub opłat za korzystanie z lokalu – wykluczenie z obrotu gospodarczego i problemy w księgowości jednostki organizacyjnej.
2. Restrukturyzacja zadłużenia z tytułu najmu lokali komunalnych/socjalnych.
a. Podstawa prawna restrukturyzacji zadłużenia czynszowego.
• Wspólna analiza zapisów art. 18 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 59 ust. 1 i 2 ustawy finansach publicznych. 
• Przykładowy wzór uchwały. 
b. Zasady i formy pomocy publicznej udzielanej zadłużonym najemcom  na podstawie analizy zapisów art.18 uosl, 59 uofp i kc.
c. Cel restrukturyzacji zadłużenia – pozbycie się złych długów/pomoc dłużnikowi. 
d. Formy restrukturyzacji: jednorazowa, ratalna i inne.
e. Obowiązki wierzyciela w umowach restrukturyzacyjnych – wspólna analiza postanowień projektu umowy.
f. Warunki przystąpienia do restrukturyzacji po stronie dłużników.
3. Przygotowanie przez organy samorządowe programu rozliczenia długów czynszowych w formie świadczeń niepieniężnych.
a. Obowiązki podatkowe – podatek dochodowy od przychodów – analiza stanu prawnego.
b. Indywidualna interpretacja podatkowa na podstawie Ustawy Ordynacja podatkowa, zwolnienie z długu w ramach odpracowania – analiza stanowiska organu podatkowego.
c. Ustalenie kręgu osób mogących uczestniczyć w rozliczeniu długów w formie świadczeń niepieniężnych odpracowaniu zaległości czynszowych.
d. Zasady naboru dłużników do rozliczenia zaległości czynszowych  w formie odpracowania.
e. Zasady BHP oraz ubezpieczenie osób odpracowujących – praktyczne wskazówki.  
f. Przykładowy zakres prac i czynności zlecanych dłużnikom oraz ograniczenia w wykonywania niektórych prac. 
g. Kalkulacja stawek za wykonywane prace, zalecenia Ministra Pracy – praktyczne zastosowanie zaleceń ministerialnych z przykładami. 
4. Istotne elementy umowy/porozumienia między wierzycielem i dłużnikiem w ramach restrukturyzacji zadłużenia czynszowego.
a. Projekt umowy/porozumienia – wspólna analiza treści poszczególnych postanowień, wzór umowy dla uczestników.
b. Oświadczenie o uznanie długu (właściwe, niewłaściwe, pisemne ,dorozumiane).
c. Obowiązki dłużnika i wierzyciela wynikające z umowy restrukturyzacyjnej.
d. Możliwość odpracowania długu przez inne osoby wskazane przez dłużnika.
e. Skutki zawarcia (podpisania) umowy/porozumienia dla stron – nowacja długu i zasad rozliczenia.
f. Zawieszenie postępowań sądowych i egzekucyjnych.
g. Zawieszenie naliczania odsetek – formy i sposoby.
h. Rozwiązanie umowy/porozumienia o restrukturyzacji długu sposoby i podstawy – porzucenie pracy, przeszkody obiektywne, wygaśnięcie umowy.
i. Wycena wartości wykonanych prac lub usług świadczonych przez dłużnika – przykładowa wycena i analiza możliwości stosowania stawek.
j. Świadczenie pracy w ramach odpracowania długu a przychód podatkowy dłużnika – analiza prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od potencjalnych przychodów z tytułu odpracowywania.
k. Formy rozliczenia pieniężne, niepieniężne, zaliczenie, potrącenie.
5. Podsumowanie i ewentualna dyskusja.
 

Zarządcy nieruchomości komunalnych, pracownicy wydziałów lokalowych urzędów miast i gmin, pracownicy zasobów komunalnych.

Radca prawny wpisany na listę o Nr WA-3494, ukończył aplikację sędziowską w Sądzie Okręgowym w Warszawie. Inspektor Departamentu Przekształceń Własnościowych (obecnie Skarbu Państwa), Najwyższej Izby Kontroli. Współautor raportu NIK o stanie przekształceń własnościowych w Polsce (1993), autor publikacji „Teczka Zarządcy Wydawnictwa CH.Beck”.